تحلیل گفتمان شیوه‌های گفتاری سران قریش با پیامبر(ص) در دوره مکی با تکیه بر نظریة تحلیل گفتمان ارنستو لکلوئو و شنتال موفه

بعثت رسول اکرم(ص) به ارائه گفتمان توحیدی انجامید که در اساس و بنیان با گفتمان بت­پرستی رایج و هژمونی‌شده در جامعة عرب قبل از اسلام متفاوت بود. عدم سنخیت و همگرایی گفتمان‌های مذکور در جامعه مکّی، زمینه­های تقابل گفتمانی آنان را در ابعاد گفتاری و عملی بالا برد. مقاله پیش رو قصد دارد تقابل گفتمانی سران قریش با پیامبر(ص) را در شیوه­های گفتاری مورد تحلیل قرار داده و به این پرسش­ها پاسخ دهد که تقابل گفتمان توحیدی و بت­پرستی در شیوه­های گفتاری سران قریش با پیامبر(ص) چگونه بود؟ و چه تأثیری بر اشاعه و هژمونی گفتمان توحیدی گذاشت؟ تبیین پرسش­های مذکور با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان «ارنستو لکلوئو و شنتال موفه» که گفتمان را فراتر از ابعاد زبانشناسی در عرصه­های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مطرح کرده­اند، امکان‌پذیر است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که گفتمان توحیدی برای اشاعه و تثبیت معنا و گفتمان شرک برای بقاء و تداوم، به تقابل پرداختند که در نتیجة آن گفتمان توحیدی با بهره­گیری از فضای رقابت گفتمانی و شکستن ساختار گفتمان شرک به بستر‌سازی مناسب جهت هژمونیک‌کردن گفتمان خود مبادرت ورزید.